زمانی که بحث درس معارف اسلامی برای کنکور پیش میآید، واکنشهای متفاوتی در میان داوطلبان وجود دارد. عدهای احساس میکنند که فقط سه کتاب خواندنی پیشرو دارند که با حفظکردن مفاهیم این کتابها، آن هم در ایام نزدیک به کنکور، میتوانند بر این آزمون فایق آیند. این تصور، اشتباه بزرگی در مسیر آمادگی برای کنکور است.
دسته دیگر، حتی این درس را سادهتر از گروه اول تلقی کرده و تصور میکنند که با خرید چند کتاب تست و مطالعه و زدن همین تستها میتوانند درصد خوبی در این درس کسب کنند؛ بدون آنکه بدانند در درس معارف اسلامی و آزمون سراسری مربوط به آن، کدام مباحث نقش اصلی را ایفا میکنند؛ اما گروه سوم، افرادی هستند که با آگاهی از اهمیت این درس، جایگاه مهمی را در برنامهریزی خود برای این درس در نظر میگیرند و به صورت جدی به مطالعه آن میپردازند.
برای اینکه شما عزیزان به اهمیت این درس بیشتر پی ببرید، باید اشاره کنیم که در چند سال گذشته، دستیابی به درصد کامل (۱۰۰ درصد) در درس معارف اسلامی تقریباً کاری سخت بوده است؛ علاوه بر این، دیگر در آزمون سراسری، مجموعهای از سؤالات کلیشهای و حفظی محض از این درس طرح نمیشود؛ بلکه سؤالات پیچیده مربوط به آیات و روایات در این درس طرح میگردد که برای پاسخگویی به آن، داوطلب باید به مفاهیم کتاب حتماً تسلّط کامل داشته باشد؛ علاوه بر این، ضریب ۳ این درس، در کنار حجم قابل توجه مباحثی که باید مطالعه شود، بخوبی به داوطلبان گوشزد میکند که درس دین و زندگی را برای کنکور جدی بگیرند.
چگونه مطالعه کنیم؟
دین و زندگی از دروسی است که نیازمند مطالعه پیوسته و مستمر است؛. پس برای شروع، از همین الآن، زمانی را در برنامه درسی خود قرار دهید. البته همان گونه که همیشه اشاره میکنیم میزان ساعات مطالعه این درس در برنامه هفتگی و کتاب مورد مطالعه، به میزان اطلاعات و آمادگی شما در این درس بستگی دارد. به خاطر داشته باشید که در ابتدا محور کار، حتماً باید کتاب درسی باشد. قبل از تسلّط به مفاهیم کتاب، از هرگونه بررسی تستی جداً خودداری کنید. هنگام مطالعه متن درس باید سعی کنید که هر بند یا پاراگراف یا مطالب مرتبط با آن را بهصورت مجزا یا داخل کروشه، دستهبندی و خلاصه نویسی کنید. اگر نکته یا لغت مهمی در اثنای آن کروشه یا پرانتز وجود داشته باشد، با ماژیکهای رنگی یا خط کشیدن زیر مطالب، آنها را مشخص کنید تا در مطالعه بعدی مجبور نباشید که همه کتاب را مجدداً مطالعه نمایید.
مانند دروس دیگر، خلاصه نویسی در این درس نیز مهم است. برخی از داوطلبان عزیز با عنوان خلاصهنویسی اقدام به نوشتن بیشتر مطالب میکنند. این رویه درست نیست. سعی کنید بعد از تسلّط بر درس، نکاتی را که واقعاً مهم است خلاصه نویسی کنید. خلاصهنویسی، به شرط عدم اتلاف وقت، مخصوصاً برای زمان دوره، امری بسیارمفید است و به ما کمک میکند که در زمان مرور و جمعبندی، راحتتر بتوانیم به اطلاعات مهم دست پیدا کنیم.
چه بخوانیم؟
مطالعه و یادگیری مباحث مطرحشده در درس معارف اسلامی را میتوان در سه دسته تقسیمبندی کرد:
۱- احاطه بر مفهوم کلی و هدف درس به علاوه تسلّط بر متن درس؛
۲- فهم آیات با تسلّط کامل بر ترجمهها و اهداف آنها؛
۳- فهم هدف روایات، متن آنها و همچنین ارتباط با درس.
برای احاطه به این مباحث باید مطالب را به صورتی که اشاره خواهیم کرد، مطالعه کنید.
الف- متن درس
برای به دست آوردن درصدی مناسب از درس دین و زندگی، حتماً باید خط به خط کتاب را جوری بخوانید که تمام کلمات کلیدی، سرتیترها و … را از حفظ باشید و بتوانید کتاب را در ذهن داشته باشید (یک نوع حافظه تصویری)؛ مثلاً این سرتیتر است، این آیه است و بعد از آن چه جملاتی و چه کلماتی آمده است. هر درسی، هدف خاص برای خود دارد. تاکید میکنیم که شما داوطلب عزیز باید مطالعه را از روی کتاب درسی انجام دهید و نه از روی جزوه یا کتاب کمک درسی، و یا حداقل ابتدا تسلّط کافی روی کتاب درسی پیدا کرده و سپس از جزوات یا کتاب های کمک درسی بهره بگیرید. برای مطالعه این درس، در مرحله اول میبایست هر درس را به صورت اجمالی مطالعه کنید و یک دید کلی نسبت به درس پیدا کنید. در مرحله دوم از نکات اصلی درس در مورد آنچه خواندهاید، سؤال طرح کنید. در مرحله سوم به خواندن دقیق متن درس پرداخته و به سؤالاتی که قبلاً در ذهنتان طرح شده بود، بپردازید، و در مرحله چهارم بین دانستههای خود ارتباط برقرار کنید و جزییات مطالب را به خاطر بسپارید.
ب- آیات و روایات
یکی از مباحث خیلی مهم در کنکور دین و زندگی، آیات، احادیث و روایات است که متن فارسی و متن عربی آن تقریباً بیش از شصت درصد سؤالات کنکور را شامل میشود، و اگر کسی این قسمت را به صورت حرفهای و دقیق مطالعه نکند، بیشترین نمره را از دست داده است. در خواندن آیات و روایات به این نکات توجه کنید:
۱- موضوع اصلی آیه را بدانید (سرتیتر اصلی درس یا پاراگراف اصلی یا فرعی)
۲- این آیه از زبان چه کسی یا چه کسانی است؟
۳- این آیه درباره چه کسی یا چه کسانی است؟
۴- این آیه خطاب به چه کسی یا چه کسانی است؟
۵- این آیه برای چه زمانی است؟ ( قیامت- برزخ- دنیا) و ظرف تحقق آیه کدام است؟
۶- کلمات کلیدی آیه کدام است؟
۷- این آیه با کدام آیه و حدیث و شعر دیگری ارتباط معنایی دارد؟
۸- حتماً پاراگراف بالا یا پایین آیه را که با آیه ارتباط دارد، مرور کنید.
۹- آیه با چه کلماتی شروع شده و با چه کلماتی پایان یافته است؟
۱۰- دانستن ترجمه دقیق آیه.
حتماً توجه داشته باشید که آیاتی که در اندیشه و تحقیق آمده است هم خیلی اهمیت دارد. در صورتی که بیشتر داوطلبان از آن غافل میشوند؛ پس کسانی که میخواهند درصد بالایی را در این درس بیاورند، باید این بخش را حتماً به صورت دقیق مطالعه کنند.
برای یادگیری دقیق آیات، ابتدا باید آیه را با ترجمه آن بخوانید و بر آن تسلّط پیدا کنید. در مرحله بعد باید مفهوم مرتبط با آن آیه را فراگیرید؛ به طوری که بتوانید تشخیص دهید که کلیت آیه یا هر کدام از اجزای آن به چه نکتهای اشاره دارند. برخی از مواقع در مجموعهای از آیات، یا از جهت مفهوم یا از لحاظ رابطه علّی و معلولی میان خود آنها نیز ارتباط دارد، که باید به این موضوع نیز بخوبی دقت کنید. توجه به ارتباط آیات با متن کتاب یا تیتر با آن موضوع و ارتباط با آیات و روایات هم مفهوم و حتی ارتباط با اشعار نیز قسمت بسیار مهم این دسته از نکات و سؤالات است.
در روایات باید متن آن را خوب فراگیرید؛ زیرا گاهی سؤالاتی بهصورت جای خالی از متن روایات مطرح میشود. قدم دوم، فهم موضوع یا مفهوم مرتبط با آن روایات یا جملات متن یا آیات هم مفهوم با آن است. گاهی نیز اشعار حذفنشده مرتبط با آیات یا مفهومی خاص مورد سؤال قرار میگیرند، که تسلّط بر مفهوم آنها نیز لازم است.
ج- تست زدن
در درس معارف اسلامی، خواندن، تکرار و تسلّط بر مفاهیم، مهمترین عامل موفقیت است و این درس، مانند دروس اختصاصی نیست که بخواهیم زمان زیادی را در آن صرف تستزنی کنیم. مهم آن است که در تنظیم زمان، حدود هفتاد درصد وقتتان را معطوف به مطالعه و مرور کنید و سی درصد باقیمانده را به تست زدن اختصاص دهید؛ به عبارت دیگر، در درسی مانند «دین و زندگی»، خواندن دقیق و مرورهای پی در پی می تواند خیلی کارساز باشد و تست زدن در اولویت بعدی است. برای تست زدن از تستهای سالهای قبل آزمون سراسری و آزمون دانشگاه آزاد اسلامی استفاده کنید. در تست زدن حتماً نشانگذار کردن تستها را فراموش نکنید. تست غلط، تست درست، تست «نزده»، تستی که با شک زدهاید و … را با علامتهای خاص نشاندار کنید تا بتوانید در مطالعههای بعدی، آن تستهای خاص و علامت گذاری شده را مرور کنید.
طراحانگاهی در تست به جای آوردن دقیق کلمه کتاب از کلمات مترادف آن استفاده می کنند. گویی میخواهند بفهمند که داوطلب کلمات را حفظ کرده یا مفهوم را فهمیده است؛ پس حتماً در هنگام مطالعه و بعد در زمان تست زنی به این نکته توجه داشته باشید. اطمینان داشته باشید که با تمرین و ممارست و مرور پی در پی و مستمر، کم کم می توان روش ایدهآل مطالعه درس دین و زندگی و در نتیجه تسلّط کافی را برای دستیابی به درصدی مطلوب و مناسب به دست آورد.
شماره تماس جهت مشاوره رایگان کنکور آسان است : ۰۹۱۲۸۳۷۵۷۴۷
ازمون برتر مهندس مسعودی استاد انتشارات گیلنا درس خواندن آسان است طعم مطالعه مشاوره نحصیلی رایگان نکور آسان کنکور کنکور آسان است کنکور اسان کنکور اسان است کنکور برتر کنکور نیوز کنکورآسان
یک پاسخ
سلام دمتون گرم مطالب پربار بود